การจะปลูกความคิดให้งอกงามนั้น จำเป็นต้องมีปัจจัยหลายอย่างประกอบกัน ปัจจัยที่สำคัญที่สุดประการหนึ่งคือ ดิน หรือสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตของความคิด สภาพแวดล้อมที่ดีต่อความคิดนั้นควรเปิดกว้าง ยอมรับความแตกต่าง และสนับสนุนการแสวงหาความรู้และความคิดสร้างสรรค์
ปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งคือ เมล็ดพันธุ์ หรือความคิดริเริ่ม ความคิดริเริ่มเป็นสิ่งที่สำคัญในการกระตุ้นให้เกิดความคิดใหม่ ๆ ความคิดริเริ่มอาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การสังเกตสิ่งต่าง ๆ รอบตัว การอ่านหนังสือ การพูดคุยกับคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ หรือแม้แต่การฝันกลางวัน
เมื่อเรามีดินและเมล็ดพันธุ์แล้ว สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งคือ น้ำ หรือการใส่ใจ ความคิดต้องการการใส่ใจและการดูแลเอาใจใส่ เราต้องหมั่นศึกษาหาความรู้ ฝึกฝนทักษะ และเปิดรับสิ่งใหม่ ๆ เพื่อให้ความคิดของเราเติบโตอย่างแข็งแรง
นอกจากนี้ ความคิดยังต้องการ แสงแดด หรือแรงกระตุ้นจากภายนอก แรงกระตุ้นจากภายนอกอาจมาจากหลายสาเหตุ เช่น สภาพแวดล้อม เพื่อนฝูง ครอบครัว หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ในชีวิต
เมื่อเราเข้าใจปัจจัยเหล่านี้แล้ว เราก็สามารถปลูกความคิดให้งอกงามได้ ดังนี้
-
สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตของความคิด สภาพแวดล้อมที่ดีต่อความคิดนั้นควรเปิดกว้าง ยอมรับความแตกต่าง และสนับสนุนการแสวงหาความรู้และความคิดสร้างสรรค์ เราสามารถสร้างสภาพแวดล้อมเช่นนี้ได้ เช่น พูดคุยกับผู้อื่นเกี่ยวกับความคิดของเรา เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้และความคิดสร้างสรรค์ หรือสร้างพื้นที่ส่วนตัวที่เอื้อต่อการคิด
-
ส่งเสริมความคิดริเริ่ม ความคิดริเริ่มเป็นสิ่งที่สำคัญในการกระตุ้นให้เกิดความคิดใหม่ ๆ เราสามารถส่งเสริมความคิดริเริ่มได้ เช่น ฝึกฝนทักษะการคิดอย่างสร้างสรรค์ ตั้งคำถามกับสิ่งต่าง ๆ รอบตัว หรือเปิดใจรับสิ่งใหม่ ๆ
-
ใส่ใจความคิดของเรา ความคิดต้องการการใส่ใจและการดูแลเอาใจใส่ เราสามารถใส่ใจความคิดของเราได้ เช่น ฝึกฝนการจดบันทึกความคิด แบ่งปันความคิดกับเพื่อนฝูง หรือเขียนบันทึกประจำวัน
-
เปิดรับแรงกระตุ้นจากภายนอก ความคิดยังต้องการแรงกระตุ้นจากภายนอก เราสามารถเปิดรับแรงกระตุ้นจากภายนอกได้ เช่น อ่านหนังสือ พูดคุยกับผู้อื่น หรือติดตามข่าวสาร
การปลูกความคิดให้งอกงามนั้น ต้องใช้ความพยายามและเวลา แต่หากเราทำตามแนวทางข้างต้นแล้ว เราก็จะสามารถปลูกความคิดของเราให้เติบโตและงอกงามได้อย่างสวยงาม
